بررسی اثر مصرف خوراکی روغن پسته ی وحشی (بنه) بر میزان لپتین و هورمون های تیروئید سرم موش صحرایی نر

مقدمه: چربی های غیر اشباع سطح لپتین سرم را کم می کنند و روغن پسته ی وحشی غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع است. با توجه به این اثر و تأثیر متقابل لپتین و هورمون های تیروئید، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر مصرف خوراکی روغن پسته وحشی بر میزان لپتین و ارتباط آن با هورمون های تیروئید است. مواد و روش ها: 28 قطعه موش صحرایی نر سالم بالغ انتخاب و به شکل تصادفی به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. گروه اول به عنوان گروه شاهد رژیم غذایی عادی و سایر گروه ها به میزان 5، 10 و 20 درصد روغن پسته وحشی دریافت کردند. سنجش هورمون های تیروئید (t3-t4) به روش رادیوایمونواسی و سنجش ft3وft4 و لپتین به روش الیزا انجام شد. یافته ها: با افزایش درصد میزان روغن پسته ی وحشی در جیره ی غذایی با گذشت 60 روز، سطح سرمی لپتین کاهش یافت. در گروه شاهد که رژیم غذایی عادی داشتند، تغییرات قابل ملاحظه نبود. نشان داد اثر روغن پسته ی وحشی بر میزان لپتین سرم موش صحرایی وابسته به دوز نیست. روند کاهش سطح سرمی لپتین در گروه تغذیه شده با روغن پسته ی وحشی 10 درصد نیز از لحاظ آماری معنی دار نبود (05/0p>). اما اختلاف بین گروه ها معنی دار بود. ضریب همبستگی پیرسون بین میزان لپتین و هورمون های تیروئیدی در زمان های مختلف خون گیری محاسبه شد. در گروه شاهد ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت. در گروه دوم (تغذیه با روغن پسته ی وحشی 5 درصد) در مرحله ی سوم خونگیری (روز 30)، بین میزان لپتین با t4 و ft3 همبستگی منفی و معنی دار و بین میزان لپتین و ft4 همبستگی مثبت و معنی دار دیده شد. در گروه سوم (تغذیه با روغن پسته وحشی 10 درصد)، در مرحله پنجم خونگیری (روز 60)، بین میزان لپتین و ft4 همبستگی مثبت و معنی دار و در گروه چهارم (تغذیه با روغن پسته ی وحشی 20 درصد)، در مرحله ی دوم خونگیری (روز 15)، بین میزان لپتین و ft3 همبستگی منفی و معنی دار مشاهده شد. نتیجه گیری: با توجه به این که در روغن پسته ی وحشی درصد قابل توجهی اسیدهای چرب غیر قابل اشباع وجود دارد، کاهش سطح لپتین سرم خون موش های صحرایی مورد مطالعه را می توان به اثر اسیدهای چرب غیر اشباع بر سطح لپتین سرم خون مربوط دانست. بنابراین مصرف خوراکی روغن پسته ی وحشی در کاهش سطح سرمی لپتین و ldl - کلسترول سرم مؤثر است و ارتباط آن با هورمون های تیروئید و پیشگیری از بیماری های قلبی ـ عروقی مثبت است.